“داستان من شایسته گفته شدن است” – آنچه قطر می تواند از پرتره های +LGBTQ “زانله موهولی” بیاموزد.
با شروع جام جهانی در قطر سرکوبگر، جایی که فعالیت جنسی همجنسگرایان غیرقانونی است، به نمایش درآمدن عکس های محرک و باوقار موهولی از مردم حاشیهنشین آفریقای جنوبی بیش از هر زمان دیگری ضروری است.
زانله موهولی گفته است که ماموریت من بازنویسی یک تاریخ بصری عجیب و غریب، از سیاه پوستان و جامعه ترنس آفریقای جنوبی است تا جهان از مقاومت و موجودیت ما مطلع شود. این هنرمند عکاس که خود را «فعال بصری» معرفی میکند؛ با عکسهایی کوچک و بزرگ، افراد جامعهشان را به تصویر میکشد، افرادی که اغلب به دلیل تمایلات جنسی خود مورد خشونت قرار گرفتهاند. موهولی داستان های به حاشیه رانده شده آن ها را می گوید.

«شاعر، فعال حقوق مدنی، فمینیست، انسان انقلابی، مدل، کوئیر » … تیناشه واکاپیلا، دوربان، ۲۰۱۸. عکس: زانله موهولی. با حسن نیت از استیونسون، آمستردام/کیپ تاون/ژوهانسبورگ و یانسی ریچاردسون، نیویورک
تجربه زیست زانله موهولی
زانله موهولی متولد ۱۹۷۲ در آفریقای جنوبی در دوران آپارتاید بزرگ شد و در زمانی که این سیستم بی رحمانه در سال ۱۹۹۴ به پایان رسید، جوانی بیش نبود. این به معنای آغاز دوره جدیدی از پیشرفت های سیاسی و اجتماعی بود. قانون اساسی جمهوری آفریقای جنوبی در سال ۱۹۹۶، هرگونه تبعیض بر اساس جنسیت و تمایلات جنسی را ممنوع اعلام کرد. ده سال بعد، این کشور ازدواج همجنس گرایان را قانونی کرد و تنها کشوری در کل قاره آفریقا بود که در آن زمان این کار را انجام داد. با این حال جوامع دگرباش هنوز هم هر روزه با بی عدالتی های بسیاری روبرو می شوند که از سوء استفاده ها تا رفتارهایی بسیار بدتر را شامل می شود.
موهولی در جوانی به عکاسی روی آورد. او یک بار در مصاحبه با گاردین گفت: “من دوران سختی را پشت سر می گذاشتم.” دوربین ابزاری بود که از طریق آن می توانستم در مورد هر چیزی که در درونم بود، صحبت کنم. احساسات، دردها، تجربیات شخصی. موهولی با در هم تنیدن داستانهای خود در تاریخ هنر، قرار دادن آن ها بر روی دیوارهای موزه برای دیدن همه، افراد LGBTQ+ را قابل مشاهده میکند تا «نسل های آینده متوجه شوند که ما اینجا بودیم».
چهره ها و حالات
در سال ۲۰۰۶، زانله موهولی به دنبال ایجاد یک آرشیو زنده برای جامعه دگرباشان از طریق مجموعه عکس Faces و Phases بود. مجموعه ای وسیع که بیش از ۵۰۰ عکس را در بر می گیرد. این مجموعه به ما در مورد افرادی می گوید که در حال شکل دادن به آفریقای جنوبی ای جدید هستند – و همچنین زندگی خود را با سرکشی به لنز موهولی به خطر می اندازند و می گویند: “من این جا هستم و داستان من شایسته گفته شدن است.”
تیناشه واکاپیلا، اهل دوربان، در این مجموعه عکس حضور دارد که بیوگرافی اینستاگرامش او را به عنوان “شاعر، فعال حقوق مدنی، فمینیست، انسان انقلابی، مدل، کوئیر ” توصیف می کند. موهولی همچنین از Lungile Cleo Dladla، اهل شهرستان کوا-تما، که در سال ۲۰۱۰ توسط مردی با اسلحه مورد تجاوز قرار گرفت و پس
از آن تشخیص داده شد که HIV مثبت است، عکس گرفت. موهولی میگوید: «فقط وجودیت روزانه ما، به خودی خود سیاسی است».
تحولات فرهنگی
در سال ۲۰۰۹، سه سال پس از قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان، نشانه هایی وجود داشت که نشان می داد آفریقای جنوبی برای پیشرفت، هنوز تا کجا باید پیش برود. لولاما ژینگوانا، وزیر فرهنگ و هنر، به دلیل خروج از نمایشگاهی با عکس های موهولی مورد انتقاد قرار گرفت. ژینگوانا این نمایش را «غیر اخلاقی، توهین آمیز و مخالف ملت سازی» خواند و آن را تهدیدی برای کودکان ارزیابی کرد. اگر دولت به جای ایجاد تغییرات مثبت، هر چیزی را که باعث افزایش آگاهی در مورد تجارب LGBTQ+ می شود، محکوم کند، پس چگونه این نوع تبعیض ها پایان خواهد یافت؟
مطالعه بیشتر ⇐ جهان به زودی شاهد یکی از بزرگترین آثار هنری تمام دوران می شود
سوال اصلی
موهولی، در نمایشگاه خود در موزه تیت مدرن لندن در سال ۲۰۲۰، تصمیم گرفت در نمایش مجموعه عکس های چهره ها و حالات، بر روی دیوارها شکاف هایی باقی بگذارد. به نظر می رسید که این تصمیم بازتابی از نامرئی بودن این افراد و نمادی در مورد فقدان هایشان، مرگ آن ها و جنایات ناشی از نفرت خفته شان بود که از این طریق صحبت می کرد. شکاف ها همچنین به مواردی اشاره می کردند که هنوز باقی مانده اند تا عکس برداری شوند.
چقدر طول می کشد تا همه مردم در این دنیا احساس امنیت کنند و همچنین، شنیده شوند؟
این سوالی است که کار موهولی مطرح میکند. و بهویژه در این ماه با شروع جام جهانی در قطر، جایی که فعالیت جنسی همجنسگرایان غیرقانونی است، طنین انداز می شود. خالد سلمان، سفیر این کشور در جام جهانی، اخیراً همجنس گرایی را “آسیبی در ذهن” افراد خوانده است. یکی از فعالان برجسته در این زمینه ادعا کرد که در ازای کمک به مقامات برای ردیابی دیگر افراد LGBTQ+ در این کشور، به همجنس گرایان قطری وعده داده شده است که از شکنجه در امان بمانند. ظاهراً هوادارانی که پرچم های LGBTQ+ را در استادیوم ها آویزان می کنند حذف خواهند شد.
جیمز کلورلی، وزیر خارجه بریتانیا، در واکنش به پاسخ وزیر فرهنگ آفریقای جنوبی به امتناع نماینده LGBTQ+، به دلیل تشویق هواداران به «احترام» به فرهنگ قطر مورد انتقاد قرار گرفت. آیا کلورلی واقعا خواهان پذیرش بیهوده چیزی است که عمیقاً ناعادلانه است؟ این موضوع، مسئله اصلی را از دید دور نگه میدارد و این آسیب رسان است. با این حال، همه این ها باعث می شود آرشیو در حال رشد موهولی بیش از هر زمان دیگری ضروری باشد. و حالا تنها می توان تصور کرد که دیدن چهره های شجاع و سرکشی که با افتخار هویت خود را مطرح می کنند و داستان های خود را به گوش جهانیان می رسانند؛ چه تأثیری بر جوانان دگرباش در قطر خواهند داشت.